องค์การบริหารส่วนตำบลหนองปากโลง อำเภอเมืองนครปฐม จังหวัดนครปฐม

ที่มา�กรุงเทพธุรกิจ

โดย�จีราวัฒน์ คงแก้ว

คิดผลิตสินค้าหรือบริการป้อนตลาดโลก ในยุคที่ผู้คนต่างเรียกร้องธุรกิจน้ำดี ผู้ประกอบการต้องปรับวิธีคิด มาผลิตสินค้าที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม ทว่าจะทำแบบ สร้างภาพ ไม่ได้ ต้องลดผลกระทบได้จริงตลอดวัฏจักรผลิตภัณฑ์

วิถีแห่ง Eco-Product หรือ ผลิตภัณฑ์สีเขียว เป็นที่ยอมรับ และขยับความต้องการเพิ่มมากขึ้นในตลาดโลก ผู้ประกอบการไทยจะมัวทำเมินเฉยก็คงตกขบวน ได้เวลาสร้างจิตสำนึกด้านสิ่งแวดล้อมให้ธุรกิจ เรียกว่า ใส่ใจกันตั้งแต่ขั้นตอนการออกแบบ การผลิต การนำไปใช้ และกำจัดซากหลังใช้งาน เพื่อเป็นแต้มต่อสำคัญในการ รุกคืบ สู่ตลาดอินเตอร์

ดร.กิตตินันท์ อันนานนท์ หัวหน้าศูนย์ความเป็นเลิศเพื่อพัฒนาผลิตภัณฑ์ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม (XCEP) ศูนย์เทคโนโลยีโลหะและวัสดุแห่งชาติ (เอ็มเทค) สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เปิดมุมมองผู้ประกอบการหัวใจรักษ์โลก ในเวทีสัมมนา นวัตกรรมการพัฒนาสินค้าที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมเพื่อเข้าสู่ตลาดโลก ในงาน BOI FAIR 2011 ที่ผ่านมา

ธุรกิจในอดีตเราอาจจะเชื่อในเรื่อง Growth development เรียกว่าเน้นแต่การพัฒนาเพื่อเพิ่มตัวเลขผลกำไร ทว่าในปัจจุบัน กระแสของการพัฒนาอย่างยั่งยืน หรือ Sustainable development เข้ามาเปลี่ยนมุมมอง และความเชื่อเดิมๆ ไปอย่างสิ้นเชิง

การดำเนินธุรกิจยุคนี้ต้องให้ความสำคัญกับ 3 ด้าน คือ ผลกำไร (Economy) , สิ่งแวดล้อม (Ecology) และ สังคม (Society) ที่หลายคนเชื่อว่า นี่ต่างหาก คือ หัวใจ ของความอยู่รอดและยั่งยืนของธุรกิจอย่างแท้จริง

อดีตตลาดเป็นของผู้ผลิต ผลิตอะไรมาก็ขายได้ ผู้บริโภครอซื้ออย่างเดียว แต่ตลาดเวลานี้เป็นของผู้บริโภค ผู้บริโภคมีพลังมาก ชักนำตลาดได้ และเป็นผู้ขับเคลื่อนตลาด ทำให้เกิดการพัฒนาสินค้าที่ตอบสนองผู้บริโภคเป็นหลัก

ดร.กิตตินันท์ ฉายภาพธุรกิจในอดีต และวิธีคิดที่เปลี่ยนไปในปัจจุบัน ที่ยังรวมถึงการกระโดดจากการแข่งขันเรื่องราคา ต้นทุน มาลงแข่งกันด้วยคุณภาพและการสร้างแบรนด์ เวลาเดียวกับที่มีการกีดกันทางการค้าด้วยประเด็นด้านความปลอดภัย และสิ่งแวดล้อม เพื่อปกป้องผู้คนและโลก

ความเชื่อถือได้ มั่นใจในผลิตภัณฑ์และประเด็นด้านสิ่งแวดล้อม เป็นกระแสที่ค่อนข้างแรงในปัจจุบัน ซึ่งไม่ใช่แค่สิ่งแวดล้อมที่เป็นธรรมชาติเท่านั้น แต่ยังหมายรวมถึงแง่มุมอื่นๆ เช่น เรื่องของสิทธิมนุษยชน อย่างการไม่ใช่แรงงานเด็กเป็นต้น

บวกกับกฎเกณฑ์ กฎระเบียบ ข้อบังคับ ในการส่งสินค้าไปยังตลาดโลก ที่เข้มงวดมากขึ้นทุกวัน โจทย์ด้านสิ่งแวดล้อมถูกนำมาเป็นเงื่อนไขสำคัญในการสกัดกั้นสินค้า อย่าง EUP (Energy Using Products) การออกแบบเชิงนิเวศเศรษฐกิจสำหรับผลิตภัณฑ์ที่ใช้พลังงาน ซึ่งไม่จำกัดเฉพาะเครื่องใช้ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ แต่เป็นสินค้าทุกชนิดที่ต้องอาศัยพลังงานในการทำงาน โดยคำนึงถึงผลต่อสิ่งแวดล้อมตลอดวงจรชีวิตของผลิตภัณฑ์

ตลาดโลกมีความเข้มงวดมาก อย่างการที่เราจะส่งสินค้าไปในกลุ่มประเทศยุโรป เขาจะมีกฎระเบียบต่างๆ ออกมาเยอะมาก เรียกว่าดูกันตั้งแต่กระบวนการผลิต จนกระทั่งคนใช้สินค้าและทิ้งมันไป ตลอดจนการรีไซเคิลกลับมาใช้ใหม่ มีกฎเกณฑ์ที่เกี่ยวข้องตลอด ผู้ที่ทำตลาดส่งออกจึงต้องติดตามเรื่องพวกนี้มากขึ้น

เขาบอกเราว่า หลายครั้งที่ความผิดพลาด อาจไม่ได้เกิดจากความตั้งใจของผู้ผลิต เช่น ผลิตสินค้าแต่สั่งแพ็คเกจจิ้งมาจากซัพพลายเออร์ ซึ่งเผลอใช้หมึกพิมพ์ที่มีส่วนผสมของสารต้องห้าม หรือมีสารบางอย่างเกินมาตรฐานที่กำหนดไว้ ก็อาจถูกปฏิเสธยกล็อต ได้ง่ายๆ

การดีไซน์ผลิตภัณฑ์จึงต้องคิดกันตั้งแต่แรก ตั้งแต่ขั้นตอนการวางแผน การออกแบบ การผลิต การนำไปใช้ และการทำลายหลังการใช้งาน สินค้านี้จะมีกระบวนการผลิตอย่างไรที่ไม่ทำลายสิ่งแวดล้อม และไปสู่การรีไซเคิล ย่อยสลายอย่างไรต่อไป กระบวนการผลิตดั้งเดิม ที่ละเลยเรื่องพวกนี้ อนาคตจะลำบาก

กระบวนการคิดตั้งแต่ต้นทางนี้ ยังช่วยลดต้นทุนในการพัฒนาผลิตภัณฑ์และลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมไปพร้อมกันด้วย เรียกว่าส่งผลดีทั้งกับ ธุรกิจ ชุมชน และสิ่งแวดล้อม สอดรับวิธีคิดการทำธุรกิจอย่างยั่งยืน มีความตั้งใจดี และมีกระบวนการทำงานที่เยี่ยมตั้งแต่ต้น แต่จะมีวิธียืนยันกับผู้บริโภคอย่างไรว่าสินค้าของเราเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ดร.กิตตินันท์ จึงหยิบยกเรื่องฉลากสิ่งแวดล้อม (Environmental Labeling) มาแบ่งปัน

แนวคิดเรื่องการใช้ระบบฉลากสิ่งแวดล้อมเพื่อส่งเสริมการผลิตและการบริโภคที่ยั่งยืนได้ถูกเผยแพร่และนำมาใช้อย่างกว้างขวาง โดยแต่ละประเทศจะมีกลไกและคณะกรรมการคอยกำกับดูแล ซึ่งมาตรฐานด้านฉลากสิ่งแวดล้อม จะมีบทบาทอย่างยิ่งในการกำหนดแนวทางที่ชัดเจนเพื่อที่ธุรกิจจะได้เปิดเผยข้อมูลอย่างมีความรับผิดชอบ

เขาขยายความว่า ปัจจุบันฉลากสิ่งแวดล้อมมี 3 ประเภท โดย ประเภทแรก เมืองไทยคุ้นเคยดีก็คือ ฉลากเขียว ฉลากสิ่งแวดล้อมที่ออกโดยหน่วยงานภาครัฐ หรือองค์กรอิสระ เพื่อบอกว่าผลิตภัณฑ์ของเราเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมเรียกว่าเป็นการรับรองที่แข็งขันที่สุด เป็นมาตรฐานระดับประเทศ

ประเภทที่สอง เป็นระบบการเปิดเผยข้อมูลด้านสิ่งแวดล้อมผ่านฉลากที่รับรองโดยผู้ผลิตเอง โดยอาจเป็นข้อความ รูปภาพ หรือ สัญลักษณ์ ที่มีการบ่งชี้ประเด็นทางด้านสิ่งแวดล้อมของสินค้าและบริการนั้นๆ ปิดท้ายกับประเภทที่ 3 เป็นฉลากที่บอกรายละเอียดเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ในการใช้พลังงาน ทรัพยากร และปริมาณมลพิษที่เกิดขึ้นจากกระบวนการผลิต พูดง่ายๆ คือ ไม่ได้บอกว่าตนเองเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม แต่บอกว่าตลอดเส้นทางผลิตภัณฑ์ได้ทำลายสิ่งแวดล้อมไปมากแค่ไหนแล้ว ซึ่งในไทยมีแล้ว คือ คาร์บอนฟุตพรินท์

ตอนนี้เราพยายามส่งเสริมกลไกการรับรองตัวเอง หรือฉลากสิ่งแวดล้อมประเภท 2 ซึ่งต่างประเทศมีการใช้กันเยอะมาก โดยเฉพาะญี่ปุ่น ในไทยก็มีอย่าง SCG Eco Value เป็นความน่าเชื่อถือที่ผู้บริโภคมีให้กับบริษัท แม้ไม่มีผลทางกฎหมาย แต่มีผลทางสังคม ซึ่งถ้าบริษัทปิดบังข้อมูล ให้ข้อมูลเป็นเท็จ สังคมจะลงโทษเอง อย่างผู้บริโภคอาจร่วมมือกันไม่ซื้อสินค้า ผู้ขายเอาสินค้าออกจากเชลฟ์ เรียกว่าแค่นี้ก็สามารถปิดกิจการได้เลย เป็นกลไกที่น่าสนใจ และผู้ประกอบการรายย่อยก็สนใจที่จะใช้ตัวนี้เพิ่มขึ้น

สำหรับ ดร.กิตตินันท์ สลากสิ่งแวดล้อมก็เสมือน ใบผ่านทาง ที่ธุรกิจสามารถนำมาปกป้องตัวเองได้ ทว่าสิ่งสำคัญที่สุดคือการแสดง ความจริงใจ ของผู้ประกอบการที่จะดำเนินการในเรื่องนี้อย่างจริงจัง ไม่ใช่แค่ทำตัว Green แต่ภายนอก แต่ต้องเป็นมาจากข้างใน และเป็นไปตลอดวัฏจักรชีวิตผลิตภัณฑ์

ธุรกิจในยุคนี้ ที่อยากปูทางสู่ตลาดอินเตอร์ และสร้างความยั่งยืนสู่ธุรกิจ เขาสรุปไว้สั้นๆ ว่า...

ไม่แค่ฟังเสียงลูกค้า แต่ต้องฟังเสียงของสิ่งแวดล้อมด้วย

อีกหนึ่งแนวคิดการทำธุรกิจสู่ความยั่งยืน ที่ต้องไม่ใส่ใจทั้ง กำไร ผู้คน และโลก

"ความเชื่อถือได้ในผลิตภัณฑ์และประเด็นด้านสิ่งแวดล้อมเป็นกระแสที่ค่อนข้างแรง ไม่ใช่แค่สิ่งแวดล้อมที่เป็นธรรมชาติแต่ยังรวมถึงแง่มุมอื่นๆ"

หน้าหลัก

นโยบายและแผนงาน

นโยบาย

ยุทธศาสตร์การพัฒนา

วิสัยทัศน์

แผนอัตรากำลัง

โครงงานและแผนงาน

รายได้และงบประมาณ

แผนพัฒนาท้องถิ่น

รายงานการประชุม

ผลการดำเนินงาน

ลดขั้นตอนการปฏิบัติงาน

หน่วยงานและอำนาจหน้าที่

คณะผู้บริหาร

กองคลัง

กองช่าง

กองสาธารณสุขและสิ่งแวดล้อม

อํานาจหน้าที่ขององค์การบริหารส่วนตําบล (อบต.)

รายงานทางการเงิน

สถิติกองคลัง

งบทรัพย์สิน

งบรายรับ-รายจ่าย

งบทดลอง

งบเจ้าหนี้-ลูกหนี้

งบแสดงฐานะทางการเงิน

รายงานทางการเงิน

การป้องกันการทุจริต

สถานที่ท่องเที่ยว/OTOP

สถานที่สำคัญ

สินค้า OTOP

ข่าวสาร

ข่าวประชาสัมพันธ์

ข่าวประกวดราคา

ข่าวพัสดุ

ข่าวกิจกรรม

ข่าวภาษี

ข่าวย้อนหลัง

E-service

คำร้องทั่วไป

แบบคำร้องเรียน/ร้องทุกข์ การทุจริตและประพฤติมิชอบ

ช่องทางการรับฟังความคิดเห็นของประชาชน

ช่องทางการตอบแบบวัดการรับรู้ของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียภายนอก (EIT)

ติดต่อ อบต.